Reviews

Ugetsu Monogatari ; Harusame Monogatari by Ueda Akinari

ngominh's review

Go to review page

3.0

Tên gốc của tác phẩm này được Ueda Akinari đặt là Truyện kể trong mưa và trăng, dịch giả Nguyện Trọng Định khi dịch đổi thành Hẹn mùa hoa cúc, và dĩ nhiên do đó, gần gũi với độc giả Việt Nam. Được gọi là Truyện thần kì Nhật Bản, tác phẩm này dĩ nhiên chứa rất nhiều yếu tố siêu nhiên, tâm linh; mà ta vốn quen thuộc với những tác phẩm của Bồ Tùng Linh hay Thế Lữ. Hẹn mùa hoa cúc vừa có cái phông nền trầm, mờ của những câu chuyện gây ám ảnh, sởn gai ốc; nhưng đồng thời nó cũng hàm chứa cái đẹp văn chương và ý nghĩa rất riêng, điều đó lý giải vì sao Ueda Akinari lại là một tác giả quan trọng đến thế.

Nhắc đến các yếu tố tâm linh, người ta thường nghĩ chúng đại diện cho cái ác, cho thứ không được trong sáng. Nhưng không, trong tác phẩm này Ueda không phân chia rạch ròi như thế. Cái siêu nhiên đó nó có thể là cái ác, nhưng đồng thời cũng là cái đẹp, thay phiên nhau luân chuyển như hai nửa vòng tròn bát quái. Nhưng lạ một lẽ, ngay từ trong cái ác, ta cũng cảm thấy được cái đẹp của sự hy sinh, niềm khao khát rất riêng của tình cảm vô cùng bản năng. Như thể trong truyện Xà tinh hay Cái nồi hơi ở Kibitsu, đó là những tình cảm lứa đôi rất mãnh liệt và dữ dội. Nó vượt qua luân thường đạo lý và cả mọi giới hạn, phàm nhân, yêu quái... hay ai chăng nữa, qua đó ta thấy dẫu sao tình cảm vẫn được trân trọng.

Hẹn mùa hoa cúc cũng là bản tổng hòa về đời sống Nhật Bản đương thời với chính trị phân tranh, nội chiến liên miên giữa các tổng, các sứ; làm con người ta xa nhau và mãi không còn cơ hội gặp nhau, mà ta có thể thấy trong Ngôi nhà trong bãi sậy. Thêm vào đó, đức tính nghĩa khí và trọng nhân nghĩa của con người Nhật Bản cũng được Ueda gài cắm thông qua tác phẩm này, mà Hẹn mùa hoa cúc và Cá chép trong giấc mơ là những điển hình rõ nét nhất. Phông cảnh, không khí, thơ haiku hay những yếu tố khác cũng được vận dụng rất linh hoạt; khiến đây không chỉ đơn thuần là Truyện thần kì, mà còn cho thấy một Nhật Bản rất khác với phông nền văn hóa đa dạng.

Là tác phẩm lớn được viết trong bầu không khí ám màu ma quái, lạnh lẽo của đêm sương và trăng; đọc vào, người ta như đang lang thang trong một đêm trường tăm tối, nhìn thấu vào nội tâm mình nhờ những gì đang hiển hiện trước mắt. Nó lạ lẫm bởi là truyện thần kì, nhưng lại đẹp đẽ một cách đầy cô đọng trong từng chi tiết nhỏ. Một trải nghiệm rất đặc biệt về văn chương Nhật Bản cổ, mà mình rất muốn gợi ý cho mọi người.
More...