Reviews

Cinema Studies: The Key Concepts (Key Concepts) by Susan Hayward

ali_amadi's review against another edition

Go to review page

4.0

معروف است که برخی کتاب‌های غیر داستانی و باز به‌ویژه کتاب‌هایی که فهرست‌واربه شرح مدخل‌های خود می‌پردازند برای خواندن از آغاز تا پایان نوشته نشده‌اند، بلکه برای این هستند که به‌کار بروند. و خب صحبت درستی‌ست. اما یک علاقه‌مند به سینما (در مقام هنر و با در نظر گرفتن روند تکامل تاریخی آن در این صد و اندی سال) از خواندن تمام این کتاب هم لذت خواهد برد.

مطالب‌ را می‌توان به سه بخش اصلی تقسیم کرد.
1- مباحث مربوط به نگره‌های فیلم به خصوص در نیمه‌ی دوم قرن بیستم که ساختارگرایی، پساساختارگرایی، مطالعات فرهنگی، روان‌کاوی، فمینیسیم و همه‌ی چیزهای مرتبط دیگری که به ذهن می‌رسد را پوشش داده. به خصوص اگر می‌خواهید بدانید که رابطه‌ی بیننده و اثر در چه مقطعی دستخوش تغییر جدی شد و چه پایه‌های نظری باعث شدند که صداهای متکثری در دنیای سینما به وجود بیاید. حتا اگر مثل من آشنایی بسیار کمی با روان‌کاوی (به‌خصوص شاخه‌ی لاکانی آن) داشته باشید ترجمه‌ی کتاب آنقدری روان است که در فهم کلیت آن مشکلی نداشته باشید.

2- مباحث مربوط به جنبش‌ها و مکاتب فیلمی. و نه صرف مرور تاریخی هر کدام، بلکه بررسی دلالت‌های فرهنگی و جامعه‌شناختی هر یک و زمینه‌های نظری تقویت هر یک.

3- مباحث فنی مربوط به سینماگری و ژانر. تا آنجا که به قواعد دوربین و تدوین مربوط می‌شود مهم‌ترین‌ها و آنهایی که دارای اهمیتی تاریخی (مثل صدا یا سینماسکوپ) بوده‌اند آورده شده و بدون ورود به جزئیات خسته‌کننده. و مباحث ژانری که شاید یکی از بهترین بخش‌های کتاب باشند و به شدت در فراتر بردن ژانر از «فرمول‌‌های تثبیت‌شده‌ی هالیوودی برای کسب سود» موثرند.

ترجمه‌ی فتاح محمدی از نشر هزاره‌ی سوم هم بسیار بهتر از چیزی‌ست که می‌توانست باشد! و انتخاب خوب مترجم و ناشر آنجا بوده که نزدیک به 80 صفحه به انتهای کتاب اضافه کرده و در آن معادل‌های فارسی که برای برخی واژه‌ها انتخاب شده را به تفصیل بیشتری شرح داده‌اند.

البته نباید فراموش کرد که کتاب نوشته‌ی ابتدای قرن بیست و یک است و چندان به سینماگری و سینه فیل بودن در عصر دیجیتال نپرداخته که قابل انتظار هم هست. برای مثال، بسیاری از مفاهیم کلیدی روان‌کاوی و نظریه فمینیستی فیلم مبتنی بر حضور مخاطب در سالن سینما بوده‌اند و حالا با این تغییرات شگرف در آیین فیلم‌بینی (و در حقیقت بی‌آیین شدن فیلم‌بینی مثلن نسبت به دهه‌های هفتاد و هشتاد میلادی و حتا اخیرتر) نیاز به تبیین‌هایی نو در عرصه‌ی سینما حس می‌شود.
More...