A review by dinhanhthi
Phi Lý Trí: Khám Phá Những Động Lực Vô Hình Ẩn Sau Những Quyết Định Của Con Người by Dan Ariely

4.0

Nhận xét hơi khác thường tí. Tôi là một người xuất thân từ sư phạm và cũng là một đứa hay nghĩ ngợi cũng như có thói quen quan sát mọi người nhiều. Có lẽ vậy mà khi đọc sách này (hay những sách kiểu này), tôi sẽ cảm nhận và hiểu nó theo một hướng tập trung vào những thứ ở trên.

Sách này không dễ đọc, quả thật là vậy, nhất là khi đọc nó, ta phải liên tưởng nhiều đến những việc chúng ta đã từng hoặc đang trải nghiệm. Có những chỗ Dan gợi mở cho ta thấy những hành động thường ngày của chúng ta là rất phi lý trí nhưng ông không giải thích gì thêm. Cũng có những chỗ ông gợi mở, giải thích và rút ra kết luận rõ ràng. Chung quy lại, ông thường đưa ra những lời khuyên cho chúng ta sau mỗi thí nghiệm và luận điểm ông đưa ra.

Sách này không thích hợp cho những ai chỉ thích đọc mà không nghĩ ngợi. Hơn hết, đọc xong sách này là ta có ngay ý nghĩ rằng ta phải đọc lại nó lần nữa nhưng không phải ngay lúc này mà là sau một giai đoạn cuộc sống khác. Để khi ấy chúng ta lại có những trải nghiệm, lại có thể liên tưởng và lại có thể chiêm nghiệm sách theo một ý khác.

Tôi thấy sách hay vì nó "chiều chuộng" ba thứ mà tôi thích: tâm lý con người trong đời sống, tâm lý con người trong kinh doanh và tâm lý con người trong giáo dục. Một giáo viên khi đọc quyển này chắc chắn sẽ rút ra được nhiều thứ và có thể áp dụng nó trong giảng dạy. Một chủ doanh nghiệp khi đọc sách có thể hiểu được cơ chế tâm lý của khách hàng cũng như biết được cần phải điều chỉnh một số thứ có vẻ lý trí nhưng lại phi lý trí để đem về lợi ích cao nhất. Và cuối cùng, một người bình thường có thể hiểu được những hành vi của người khác vốn "lạ với mình" nhưng lại "bình thường với họ".

Nói về bố cục, cách viết thì Dan không tô vẻ, ông chỉ áp dụng đúng công thức mở bài + thân bài + kết luận rồi đưa mấy nghiên cứu khoa học của ông vào nhưng dưới dạng những câu từ dễ hiểu và gần gũi. Có những lúc chúng ta thấy thiếu thuyết phục với những thí nghiệm của ông vì số lượng nghiên cứu là không đủ lớn cũng như chưa đủ đa dạng. Ông là người Mỹ gốc Israel nên sách hơi thiên vị cho xã hội Mỹ cũng như Israel và có thể không đúng cho xã hội Đông Phương như Việt Nam.

Nếu bạn hỏi tôi có nên đọc không thì số điểm 4 sao/5 của tôi là câu trả lời (tôi rất ít khi cho 5 sao).