A review by gijshuppertz
De ondraaglijke lichtheid van het bestaan by Milan Kundera

3.0

De Ondraaglijke Lichtheid van het Bestaan (Nesnesitelná lehkost bytí) van Milan Kundera uit 1984. Een van de meesterwerken uit de Tsjechische literatuur en overal een pakkende roman. In het boek start Kundera met Nietzsche zijn idee over eeuwige wederkerigheid, wat de vraag stelt hoe men reflecteert op het huidige leven als elke actie in de eeuwigheid herhaalt zou worden.
Dit werkt Kundera in vier karakters over het boek uit. We volgen Thomas, Tereza, Sabina en Franz. Thomas en Sabina vertolken beide een van de karakter die zogenaamd licht leeft, wat vertolkt naar leven alsof er geen morgen is. Beide zijn enigszins hedonistische typen die zich niet laten bezwaren door de druk van het leven. Dit staat in direct contrast met Tereza en Franz die de zwaarte vertolken. Zij zien het leven als inherent betekenisvol en proberen dit ook te zoeken en te uiten in het leven. Zo is Tereza verwikkeld in een relatie met Thomas (een bekende flirt, die onderscheid maakt tussen liefde en seksuele relaties, waarmee hij zijn escapades goedpraat) wat door zijn “lichte” hedonistische levens instelling bezwaard wordt, doordat zij een zeer romantieke visie heeft op de romantiek. Tereza zoekt juist een exclusieve relatie waarin men er puur voor elkaar is. Een zelfde tegenstelling zien wij bij Sabina en Franz. Sabina, een kunstenares die een affaire heeft met zowel Thomas als Franz wil niets liever dan vrij zijn van de obligaties van de wereld. Franz hiertegen is een man van de meta-verhalen. Een man die zich inzet tegen armoede en strijd voor gelijkheid.
Het boek is mijn optiek een speciaal boek, omdat het zowel de filosofische karakters op een boeiende wijzen weet uit te werken als een goed beeld weet te geven van Tsjechië onder het bewind van de Sovjet-unie. Echter gaat Milan Kundera voor mij soms iets te diep in verschillende betekenissen in zijn verhaal, zo hebben dromen een prominente rol in het verhaal, maar miste ik soms de coherentie tussen de dromen en latere fragmenten. Ze leken mij een beetje willekeurig. Andere meer filosofische fragmenten vond ik juist ontzettend toepasbaar in het boek. Zo werkt Kundera de woordenboeken van Franz en Sabina uit en toont hoe woorden voor elk mens verschillende betekenissen en achterliggende geschiedenis hebben dat communicatie soms bemoeilijkt. Al met al kan geconcludeerd worden dat het een pakkend verhaal is, in een boeiende historische setting met interessante boodschappen die Kundera probeert te vertolken. Soms moet je alleen proberen door de, in mijn optiek, willekeurige hoofdstukken door te bijten.

https://ongeduld.com/2021/11/01/de-ondraaglijke-lichtheid-van-het-bestaan-van-milan-kundera/