Take a photo of a barcode or cover
lakserk 's review for:
Shadow & Claw
by Gene Wolfe
Υπάρχει μια σειρά βιβλίων που λέγεται Fantasy Masterworks και έχει 50 μέλη. Στο σπίτι μου υπάρχουν γύρω στα 10 από αυτά, συμπεριλαμβανομένων αριστουργημάτων όπως τα άπαντα του Κόναν και της Λάνκμαρ, το Chronicles of Amber του Zelazny και άλλα. Πρόσφατα αποφάσισα να πιάσω από την αρχή τη σειρά, διαβάζοντας όσα βιβλία δεν είχα ανοίξει ποτέ. Νούμερο ένα είναι το Shadow & Claw του Gene Wolfe, πρώτο μέρος του γνωστού The Book of the New Sun. Το συγγραφέα και το πόνημά του τους ήξερα μονάχα ως ονόματα, μην έχοντας ιδέα για το setting και τον τρόπο γραφής. Μονάχα για την ποιότητα έκανα εικασίες επειδή έχω πετύχει το Book of the New Sun σε αρκετές best-of λίστες.
Το βιβλίο ξεκινάει με μια σκηνή εντός νεκροταφείου, μέσα στο οποίο κάποια άτομα γλιστράνε με παράνομο σκοπό στο μυαλό. Αρκετά ομιχλώδες νυχτερινό τοπίο, με ασαφείς φιγούρες να αναβοσβήνουν στο οπτικό πεδίο του αναγνώστη, φασματική ατμόσφαιρα. Αισθητικοί συνειρμοί με μετέφεραν στο Betrayal At Krondor και στο Shadows Over Riva, και φούντωσαν τη διάθεση και τις προσδοκίες μου, όπως και η ύπαρξη συντεχνιών (από τα πλέον απολαυστικά χαρακτηριστικά των medieval fantasy κόσμων).
Παρένθεση: Είναι κάποιες φορές που μπαίνεις σε έναν βιβλιόκοσμο πρωτογενώς, χωρίς να ξέρεις τίποτα για αυτόν, και ξεκινάει να χτίζεται η σκεπτομορφή του μέσα σου. Και μπορεί τότε, όταν ακόμη είναι νωπή η εικόνα, χαζεύοντας πολύ αδρά για το βιβλίο στο ίντερνετ, να πέσεις πάνω σε μια αναφορά για τη φύση του κόσμου του βιβλίου, η οποία παραμορφώνει σε σχεδόν αγνώριστο βαθμό αυτή τη σκεπτομορφή. Αυτό έπαθα με το Shadow & Claw. Ενώ φανταζόμουν ελαφρώς gritty fantasy κόσμο με καμπόση μαγεία, διαβάζοντας τις πάνω πάνω αράδες της περιγραφής στο Wikipedia, ειδοποιήθηκα πως ο κόσμος του βιβλίου είναι τελικά ο δικός μας, η Γη σε ένα πολύ μακρινό μέλλον, όπου ο ήλιος σβήνει σιγά σιγά. Εκεί ήταν που εμφανίστηκαν οι πρώτες ρωγμές δυσφορίας εντός μου, μιας και η δυστοπία του απώτερου μέλλοντος δεν είναι ακριβώς της προτίμησής μου. Όχι πως το setting δε σου επιτρέπει να αφήσεις αρκετά εύκολα στην άκρη τη γνώση αυτή. Και επίσης καλώς θεωρήθηκε fantasy από τους επιμελητές της σειράς, μιας και βλέπω πολύ κόσμο να το κατατάσσει στο sci-fi, κάτι που δε γίνεται αισθητό παρά ελάχιστα.
Πίσω στο βιβλίο τώρα. Το Shadow & Claw είναι στρυφνό. Χρησιμοποιεί βαρύγδουπο λόγο πολλάκις, έχει μια αγάπη για εξωτικές λεκτικές φανφάρες (αρκετές με ελληνική και λατινική προέλευση) και αρέσκεται στην ονειρική πλοκή. Αυτά τα στοιχεία το κάνουν δυσανάγνωστο σε μεγάλο βαθμό. Θυμάμαι παλιά, όταν έκανα κάτι εφηβικές προσπάθειες μίμησης του στυλ του Έλρικ του Κάστρου του Μαργαριταριού, κατέληγα στο να πηγαίνω από εδώ κι από εκεί τον πρωταγωνιστή μου δίχως ουσιαστικό λόγο. Κάπως έτσι μας βολοδέρνει και ο Gene Wolfe στον κόσμο του, μέσω του κεντρικού πρωταγωνιστή. Ο οποίος πρωταγωνιστής, ονόματι Severian, νεαρό μέλος της συντεχνίας των βασανιστών, είναι ένα πολύχρωμο φυαλίδιο μέσα στο οποίο αντιδρούν οι ουσίες του αντιήρωα με αυτό του περιπλανώμενου σκεύους για αναγνώστες.
Αναντίρρητα εντός του βιβλίου υπάρχουν πολύ όμορφες στιγμές, με κορυφαίο ίσως το παραμύθι σχετικά με ένα γίγαντα σε ένα νησί και τις κοπέλες που έδρεπε ως φόρο από κάποιο βασίλειο – η Θησεϊκή νότα είναι πολυεπίπεδης διάρκειας. Υπέροχη είναι και η πορεία εντός της σπηλιάς και τα βήματα του πελώριου ogre, όπως και οι αναφορές στα κοσμογονικής (ή και κοσμοκτονικής) κοψιάς πλάσματα του βυθού.
Όμως οποιαδήποτε καλή στιγμή πνίγεται μέσα σε αυτή την παραζάλη που επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, και η οποία έχει τη στόφα του επιτηδευμένου, του ανιαρού, και εν τέλει του ενοχλητικά ανούσιου – με αποκορύφωμα ίσως το μεγάλο κεφάλαιο που έχει στηθεί ως θεατρικό προς το τέλος του βιβλίου. Ο κόσμος του ίντερνετ λέει πως το βιβλίο σου ανοίγεται στη δεύτερη και τις επόμενες αναγνώσεις της New Sun σειράς. Εγώ πάλι θα πω πως έχοντας νωπή τη μαρτυρική εμπειρία της συνολικής ανάγνωσης μονάχα του πρώτου μισού του πρώτου βιβλίου, σίγουρα δεν έχω καμιά επιθυμία να διαβάσω το δεύτερο μισό, τα επόμενα βιβλία, πόσο μάλλον να τα ξαναδιαβάσω όλα.
Αρκετοί επίσης λένε (ορθώς) πως ο Gene Wolfe είναι επηρεασμένος από τον Μπόρχες, χρησιμοποιώντας αυτό το χαρακτηριστικό ως θετικό. Το ζήτημα είναι πως ο Μπόρχες ήταν μανιώδης αρνητής της μεγάλης σε έκταση λογοτεχνικής φόρμας, ιδίως στη συγγραφή (δεν έγραψε κάτι μεγαλύτερο από διήγημα, ευτυχώς μάλλον), και υπάρχει λόγος για αυτό. Η διατήρηση μιας τσιτωμένης και ιδιαίτερα απαιτητικής γραφής σε τριψήφιο αριθμό σελίδων καταντάει κουραστική ή μονότονη, αμβλύνοντας τη σπιρτάδα της ίδιας της γραφής συνάμα με το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Κακή επιλογή λοιπόν για πρώτη θέση το Book of the New Sun, όσον αφορά τη σειρά Fantasy Masterworks, επόμενη στάση το Time & the Gods του Lord Dunsany για το οποίο έχω τεράστιες προσδοκίες.
Το βιβλίο ξεκινάει με μια σκηνή εντός νεκροταφείου, μέσα στο οποίο κάποια άτομα γλιστράνε με παράνομο σκοπό στο μυαλό. Αρκετά ομιχλώδες νυχτερινό τοπίο, με ασαφείς φιγούρες να αναβοσβήνουν στο οπτικό πεδίο του αναγνώστη, φασματική ατμόσφαιρα. Αισθητικοί συνειρμοί με μετέφεραν στο Betrayal At Krondor και στο Shadows Over Riva, και φούντωσαν τη διάθεση και τις προσδοκίες μου, όπως και η ύπαρξη συντεχνιών (από τα πλέον απολαυστικά χαρακτηριστικά των medieval fantasy κόσμων).
Παρένθεση: Είναι κάποιες φορές που μπαίνεις σε έναν βιβλιόκοσμο πρωτογενώς, χωρίς να ξέρεις τίποτα για αυτόν, και ξεκινάει να χτίζεται η σκεπτομορφή του μέσα σου. Και μπορεί τότε, όταν ακόμη είναι νωπή η εικόνα, χαζεύοντας πολύ αδρά για το βιβλίο στο ίντερνετ, να πέσεις πάνω σε μια αναφορά για τη φύση του κόσμου του βιβλίου, η οποία παραμορφώνει σε σχεδόν αγνώριστο βαθμό αυτή τη σκεπτομορφή. Αυτό έπαθα με το Shadow & Claw. Ενώ φανταζόμουν ελαφρώς gritty fantasy κόσμο με καμπόση μαγεία, διαβάζοντας τις πάνω πάνω αράδες της περιγραφής στο Wikipedia, ειδοποιήθηκα πως ο κόσμος του βιβλίου είναι τελικά ο δικός μας, η Γη σε ένα πολύ μακρινό μέλλον, όπου ο ήλιος σβήνει σιγά σιγά. Εκεί ήταν που εμφανίστηκαν οι πρώτες ρωγμές δυσφορίας εντός μου, μιας και η δυστοπία του απώτερου μέλλοντος δεν είναι ακριβώς της προτίμησής μου. Όχι πως το setting δε σου επιτρέπει να αφήσεις αρκετά εύκολα στην άκρη τη γνώση αυτή. Και επίσης καλώς θεωρήθηκε fantasy από τους επιμελητές της σειράς, μιας και βλέπω πολύ κόσμο να το κατατάσσει στο sci-fi, κάτι που δε γίνεται αισθητό παρά ελάχιστα.
Πίσω στο βιβλίο τώρα. Το Shadow & Claw είναι στρυφνό. Χρησιμοποιεί βαρύγδουπο λόγο πολλάκις, έχει μια αγάπη για εξωτικές λεκτικές φανφάρες (αρκετές με ελληνική και λατινική προέλευση) και αρέσκεται στην ονειρική πλοκή. Αυτά τα στοιχεία το κάνουν δυσανάγνωστο σε μεγάλο βαθμό. Θυμάμαι παλιά, όταν έκανα κάτι εφηβικές προσπάθειες μίμησης του στυλ του Έλρικ του Κάστρου του Μαργαριταριού, κατέληγα στο να πηγαίνω από εδώ κι από εκεί τον πρωταγωνιστή μου δίχως ουσιαστικό λόγο. Κάπως έτσι μας βολοδέρνει και ο Gene Wolfe στον κόσμο του, μέσω του κεντρικού πρωταγωνιστή. Ο οποίος πρωταγωνιστής, ονόματι Severian, νεαρό μέλος της συντεχνίας των βασανιστών, είναι ένα πολύχρωμο φυαλίδιο μέσα στο οποίο αντιδρούν οι ουσίες του αντιήρωα με αυτό του περιπλανώμενου σκεύους για αναγνώστες.
Αναντίρρητα εντός του βιβλίου υπάρχουν πολύ όμορφες στιγμές, με κορυφαίο ίσως το παραμύθι σχετικά με ένα γίγαντα σε ένα νησί και τις κοπέλες που έδρεπε ως φόρο από κάποιο βασίλειο – η Θησεϊκή νότα είναι πολυεπίπεδης διάρκειας. Υπέροχη είναι και η πορεία εντός της σπηλιάς και τα βήματα του πελώριου ogre, όπως και οι αναφορές στα κοσμογονικής (ή και κοσμοκτονικής) κοψιάς πλάσματα του βυθού.
Όμως οποιαδήποτε καλή στιγμή πνίγεται μέσα σε αυτή την παραζάλη που επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, και η οποία έχει τη στόφα του επιτηδευμένου, του ανιαρού, και εν τέλει του ενοχλητικά ανούσιου – με αποκορύφωμα ίσως το μεγάλο κεφάλαιο που έχει στηθεί ως θεατρικό προς το τέλος του βιβλίου. Ο κόσμος του ίντερνετ λέει πως το βιβλίο σου ανοίγεται στη δεύτερη και τις επόμενες αναγνώσεις της New Sun σειράς. Εγώ πάλι θα πω πως έχοντας νωπή τη μαρτυρική εμπειρία της συνολικής ανάγνωσης μονάχα του πρώτου μισού του πρώτου βιβλίου, σίγουρα δεν έχω καμιά επιθυμία να διαβάσω το δεύτερο μισό, τα επόμενα βιβλία, πόσο μάλλον να τα ξαναδιαβάσω όλα.
Αρκετοί επίσης λένε (ορθώς) πως ο Gene Wolfe είναι επηρεασμένος από τον Μπόρχες, χρησιμοποιώντας αυτό το χαρακτηριστικό ως θετικό. Το ζήτημα είναι πως ο Μπόρχες ήταν μανιώδης αρνητής της μεγάλης σε έκταση λογοτεχνικής φόρμας, ιδίως στη συγγραφή (δεν έγραψε κάτι μεγαλύτερο από διήγημα, ευτυχώς μάλλον), και υπάρχει λόγος για αυτό. Η διατήρηση μιας τσιτωμένης και ιδιαίτερα απαιτητικής γραφής σε τριψήφιο αριθμό σελίδων καταντάει κουραστική ή μονότονη, αμβλύνοντας τη σπιρτάδα της ίδιας της γραφής συνάμα με το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Κακή επιλογή λοιπόν για πρώτη θέση το Book of the New Sun, όσον αφορά τη σειρά Fantasy Masterworks, επόμενη στάση το Time & the Gods του Lord Dunsany για το οποίο έχω τεράστιες προσδοκίες.