Take a photo of a barcode or cover
A review by zidaneabdollahi
برزخ by Dante Alighieri
4.0
صحبتم را دربارۀ بهتربودن کدام ترجمۀ کتاب، در مرور جلد دوزخ نوشته بودم و در آخر این متن نیز، دوباره می‌نویسمش.
مقایسه‌ای با دوزخ
1. پانوشت‌ها و توضیحات بیشتر از دوزخ بودند؛ البته توضیحات به‌جا و ضروری نوشته شده‌اند زیرا که میزان استعارات، نمادها و اشارات فلکی و ستاره‌شناسی به آن میزان زیاد بود که بدون وجود چنین توضیحاتی فهم اشعار میسر نبود.
2. از اساطیر یونانی برای خلق شخصیت‌های برزخ، به میزان بسیار کمتری استفاده شده و بیشتر داستان و اشعار در رابطه با اشخاصی تاریخی بوده تا اسطوره‌ای.
3. طبقه‌بندی برزخ و گناهانش بسی ساده‌تر و سرراستتر از دوزخ است؛ این مسئله به‌دلیل استفاده از نگاه افلاطونی در مجازات برزخ بوده برخلاف دوزخ که از فلسفۀ ارسطویی استفاده می‌شد. آقای شفا این نکته را مفصلاً در مقدمه توضیح داده، هرچند که در میانۀ کتاب نیز دانته خود اشعاری را دربارۀ آن می‌سراید.
4. سفر برزخ کوتاه‌تر بود اما مکالمات و تفکرات بیشتری در آن جریان داشت؛ به‌همین سبب درکل این کتاب حجمی کمتر از قبلی دارد و دانته برخلاف بیشتر سرود‌های دوزخ، تنها داستان را روایت نمی‌کند بلکه به سراغ مفاهیمی انتزاعی‌ِ بیشتری چون نقد کلیسا، نقد فلورانس آن زمانی (این مورد استثنائاً کمتر از جلد قبلی!)، عشق و فلسفۀ آن، هدف از سرایش این کمدی و ... حرف می‌زند.
5. میتوان گفت دوزخ شکلاتی شیرین و خوشمزه است که به‌راحتی در دهان آب می‌شود ولی برزخ شکلات تلخ! با آب شدنش در دهان، کمی طول می‌کشد که از آن لذت برد و شاید حتی گاهی برای بعضی‌ها جذابیتی نداشته باشد. دیرتر از دوزخ آدم را جذب می‌کند و شاید اگر سابقۀ خوب کتاب اول نبود، رغبتی برای اتمام این کتاب نداشتم، اما بعد از چند سرود کتاب، زیباییش را عرضه می‌کند.
6. در این اثر نیز تناسب میان جرم و مجازات رعایت شده است؛ اما تقسیم‌بندی گناهان، همانگونه که اندکی پیشتر گفتم براساس فلسفۀ دوزخ نیست.
فهم بیشتر اثر
در اینکه کتاب شاهکاریست و براستی انسان را به تحسین وامی‌دارد، شکی نیست؛ اما براستی کتابی نیست که براحتی بتوان آن را درک کرد و برای درک بهتر اثر، نیاز به توضیحی فراوان است؛ ترجمۀ این مسئله را حل کرده است. با این وجود سایت کمدی الهی نیز می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد و به درک مطلب کمک کند؛ به‌ویژه از جنبۀ آرشیو نقاشی‌ها و توضیحات بیشتری که دارد؛ برخی از بند‌ها چندین تفسیر دارند و برای آنکه علاقه‌مند است خواندن این تفاسیر بسی دلنشین است. برای نمونه، نماد اژدها در سرود سی و دوم برزخ، شامل تفاسیر زیادی است که برخی نیز به‌دلایلی که مترجم مغایرت با عقاید دینی ایران عنوان کرده، قرار داده نشده‌اند؛ دانستن مفهوم هر کدام از نمادها و استعارات هم اثر را لذتبخش‌تر می‌کند، هم درک خواننده را از اثر بالا می‌برد.
سایت کمدی الهی: http://www.worldofdante.org/
درباب ترجمه
چندباری در کتابفروشی‌ها ترجمه‌های مختلفی از آن دیده بودم. شهرت کتاب هر بار ترغیبم می‌کرد که نگاهی به آن بیندازم، اما به‌طور کلی برداشتی از جملات نمی‌کردم و منظورش را نمی‌فهمیدم؛ آن موقع ترجمۀ آقای شفا را ندیده بودم و فقط با ترجمۀ کزازی و آقای میرعباسی آشنا بودم؛ چندبار ورق زدن آن‌ها هربار علاقه‌ام را به مطالعۀ اثر کور کرده بود، بنابه اینکه برای من زیبایی ادبی در اولویت قرار نداشت و تمایل داشتم اثر را کامل بفهمم و این دو ترجمه فاقد این ویژگی بودند؛ اینکه کدام برگردان، بهترین گزینه برای مطالعۀ این مجموعه شعر ایتالیایی است، بستگی به نگاه خواننده دارد. برای من که آشنایی کاملی با اساطیر و شخصیت‌های یونان و روم و همچنین شخصیت‌های معاصر شاعر نداشتم (که تقریباً تمامی شخصیت‌های کتاب از آن‌ها سرچشمه می‌گیرند)، اینکه ساختار ادبی شعر تا چه حد نگاه داشته شده است، در اولویت نخست نیست. آنچه مهمتر است، متنی ادبی و در عین حال قابل فهم باشد تا بتوانم مفهومی را که نویسنده در تلاش برای انتقال آن است، دریافت کنم؛ بنابراین شاید برای کسی که اطلاعات نسبتاً خوبی از شخصیت‌های داستان (که برگرفته از اساطیر و تاریخ یونان و روم و همچنین سرشناسان معاصر دانته بوده‌اند) ترجمۀ شاعرانه‌تر دیگر مترجمان مناسب باشد، اما برای افرادی چون من بهترین انتخاب همین ترجمه است؛ آقای شفا تا جایی که توانسته ترجمه را ادبی ساخته، علاوه بر اینکه با پانوشت‌ها، مقدمات و توضیحات ابتدای هر سرود، سبب شده که هم استعاره‌ها و اشارات ثقیل و زیاد اشعار درک شوند و هم از زیبایی کتاب نهایت لذت را برد.
اگر توانستید چاپ قبل انقلاب تهیه کنید، که نقاشی‌های آن سانسور نشده باشند (حدود نصفی، که البته متن کتاب خوشبختانه تغییری داده نشده است) و اینکه از ویکی آرت بقیۀ آثارِ گوستاو دوره را دربابِ کمدی الهی با هر سرود بررسی کنید که دیدنشان بسی دلنشین است و به تصویرسازی هم کمک می‌کنند.
پ.ن: course hero متأسفانه این کتاب را بررسی نکرده است:((
پ.ن 2: نمرۀ اصلی: چهار و نیم
مقایسه‌ای با دوزخ
1. پانوشت‌ها و توضیحات بیشتر از دوزخ بودند؛ البته توضیحات به‌جا و ضروری نوشته شده‌اند زیرا که میزان استعارات، نمادها و اشارات فلکی و ستاره‌شناسی به آن میزان زیاد بود که بدون وجود چنین توضیحاتی فهم اشعار میسر نبود.
2. از اساطیر یونانی برای خلق شخصیت‌های برزخ، به میزان بسیار کمتری استفاده شده و بیشتر داستان و اشعار در رابطه با اشخاصی تاریخی بوده تا اسطوره‌ای.
3. طبقه‌بندی برزخ و گناهانش بسی ساده‌تر و سرراستتر از دوزخ است؛ این مسئله به‌دلیل استفاده از نگاه افلاطونی در مجازات برزخ بوده برخلاف دوزخ که از فلسفۀ ارسطویی استفاده می‌شد. آقای شفا این نکته را مفصلاً در مقدمه توضیح داده، هرچند که در میانۀ کتاب نیز دانته خود اشعاری را دربارۀ آن می‌سراید.
4. سفر برزخ کوتاه‌تر بود اما مکالمات و تفکرات بیشتری در آن جریان داشت؛ به‌همین سبب درکل این کتاب حجمی کمتر از قبلی دارد و دانته برخلاف بیشتر سرود‌های دوزخ، تنها داستان را روایت نمی‌کند بلکه به سراغ مفاهیمی انتزاعی‌ِ بیشتری چون نقد کلیسا، نقد فلورانس آن زمانی (این مورد استثنائاً کمتر از جلد قبلی!)، عشق و فلسفۀ آن، هدف از سرایش این کمدی و ... حرف می‌زند.
5. میتوان گفت دوزخ شکلاتی شیرین و خوشمزه است که به‌راحتی در دهان آب می‌شود ولی برزخ شکلات تلخ! با آب شدنش در دهان، کمی طول می‌کشد که از آن لذت برد و شاید حتی گاهی برای بعضی‌ها جذابیتی نداشته باشد. دیرتر از دوزخ آدم را جذب می‌کند و شاید اگر سابقۀ خوب کتاب اول نبود، رغبتی برای اتمام این کتاب نداشتم، اما بعد از چند سرود کتاب، زیباییش را عرضه می‌کند.
6. در این اثر نیز تناسب میان جرم و مجازات رعایت شده است؛ اما تقسیم‌بندی گناهان، همانگونه که اندکی پیشتر گفتم براساس فلسفۀ دوزخ نیست.
فهم بیشتر اثر
در اینکه کتاب شاهکاریست و براستی انسان را به تحسین وامی‌دارد، شکی نیست؛ اما براستی کتابی نیست که براحتی بتوان آن را درک کرد و برای درک بهتر اثر، نیاز به توضیحی فراوان است؛ ترجمۀ این مسئله را حل کرده است. با این وجود سایت کمدی الهی نیز می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد و به درک مطلب کمک کند؛ به‌ویژه از جنبۀ آرشیو نقاشی‌ها و توضیحات بیشتری که دارد؛ برخی از بند‌ها چندین تفسیر دارند و برای آنکه علاقه‌مند است خواندن این تفاسیر بسی دلنشین است. برای نمونه، نماد اژدها در سرود سی و دوم برزخ، شامل تفاسیر زیادی است که برخی نیز به‌دلایلی که مترجم مغایرت با عقاید دینی ایران عنوان کرده، قرار داده نشده‌اند؛ دانستن مفهوم هر کدام از نمادها و استعارات هم اثر را لذتبخش‌تر می‌کند، هم درک خواننده را از اثر بالا می‌برد.
سایت کمدی الهی: http://www.worldofdante.org/
درباب ترجمه
چندباری در کتابفروشی‌ها ترجمه‌های مختلفی از آن دیده بودم. شهرت کتاب هر بار ترغیبم می‌کرد که نگاهی به آن بیندازم، اما به‌طور کلی برداشتی از جملات نمی‌کردم و منظورش را نمی‌فهمیدم؛ آن موقع ترجمۀ آقای شفا را ندیده بودم و فقط با ترجمۀ کزازی و آقای میرعباسی آشنا بودم؛ چندبار ورق زدن آن‌ها هربار علاقه‌ام را به مطالعۀ اثر کور کرده بود، بنابه اینکه برای من زیبایی ادبی در اولویت قرار نداشت و تمایل داشتم اثر را کامل بفهمم و این دو ترجمه فاقد این ویژگی بودند؛ اینکه کدام برگردان، بهترین گزینه برای مطالعۀ این مجموعه شعر ایتالیایی است، بستگی به نگاه خواننده دارد. برای من که آشنایی کاملی با اساطیر و شخصیت‌های یونان و روم و همچنین شخصیت‌های معاصر شاعر نداشتم (که تقریباً تمامی شخصیت‌های کتاب از آن‌ها سرچشمه می‌گیرند)، اینکه ساختار ادبی شعر تا چه حد نگاه داشته شده است، در اولویت نخست نیست. آنچه مهمتر است، متنی ادبی و در عین حال قابل فهم باشد تا بتوانم مفهومی را که نویسنده در تلاش برای انتقال آن است، دریافت کنم؛ بنابراین شاید برای کسی که اطلاعات نسبتاً خوبی از شخصیت‌های داستان (که برگرفته از اساطیر و تاریخ یونان و روم و همچنین سرشناسان معاصر دانته بوده‌اند) ترجمۀ شاعرانه‌تر دیگر مترجمان مناسب باشد، اما برای افرادی چون من بهترین انتخاب همین ترجمه است؛ آقای شفا تا جایی که توانسته ترجمه را ادبی ساخته، علاوه بر اینکه با پانوشت‌ها، مقدمات و توضیحات ابتدای هر سرود، سبب شده که هم استعاره‌ها و اشارات ثقیل و زیاد اشعار درک شوند و هم از زیبایی کتاب نهایت لذت را برد.
اگر توانستید چاپ قبل انقلاب تهیه کنید، که نقاشی‌های آن سانسور نشده باشند (حدود نصفی، که البته متن کتاب خوشبختانه تغییری داده نشده است) و اینکه از ویکی آرت بقیۀ آثارِ گوستاو دوره را دربابِ کمدی الهی با هر سرود بررسی کنید که دیدنشان بسی دلنشین است و به تصویرسازی هم کمک می‌کنند.
پ.ن: course hero متأسفانه این کتاب را بررسی نکرده است:((
پ.ن 2: نمرۀ اصلی: چهار و نیم