A review by florismeertens
The Ardent Swarm by Yamen Manai

Dames en heren, dit boek is een allegorie! Het gaat over vijandige horzels die de bijen van protagonist Sidi het leven zuur maken. Tegelijk vertelt het boek ook het verhaal van de opkomst van islamitische fundamentalisme in het naburige dorp. Wat ik als buitengewoon oplettende lezer heb ontdekt is dat deze vijandige horzels een symbool zijn voor de fundamentalisten (wie had dat gedacht???).

Ik ben een beetje flauw. De allegorie is afgezien van het gebrek aan subtiliteit best geslaagd. De twee verhaallijnen lopen mooi naast elkaar, en ik was geboeid door de personages. De politieke veranderingen waren soms wat gehaast en ongenuanceerd (er werd bijvoorbeeld niet echt duidelijk gemaakt WAAROM fundamentalisme en oliekapitalisme zo goed samengaan), maar het schetste een raak beeld.

Maar dan
Spoiler lopen de twee plotlijnen samen, en gaan de horzels het gevecht aan met de fundamentalisten. Dit is waar de allegorie ophoudt, omdat de werelden verweven worden en met elkaar het gevecht aangaan. En wat wil deze scène ons vertellen? Dat de horzels als natuurlijke kracht de balans weten te herstellen? Dat kwaad het kwaad wel bestrijdt en we dus niets hoeven te doen? Of is het simpelweg een goede manier om het verhaal af te maken?


Aan het einde merkt Manai het verschil op tussen de natuurlijke allegorie en de politieke werkelijkheid en stelt hij de vraag: wie is de werkelijke vijand? De horzels, die zo volgens hun natuur handelen, of de mensen, die een werkelijke keuze hebben (neemt hij voor het gemak maar even aan)? Leuke vraag!

Al met al toch wel een aanrader, alleen al omdat het concept van de "vurige zwerm" echt heel dope is. Ik wist eerst niet of het een raar bedenksel was, maar insecten zijn gewoon veel spannender dan wat een schrijver ook maar zou kunnen bedenken.

PS: De proloog is wat betreft plot onnodig en past stilistisch niet bij de rest van het boek. Ik was blij toen de toon daarna omsloeg.