You need to sign in or sign up before continuing.
Take a photo of a barcode or cover
A review by zazzyzizi
De Stilte by Anya Niewierra
dark
mysterious
medium-paced
- Plot- or character-driven? A mix
- Strong character development? It's complicated
- Loveable characters? No
- Diverse cast of characters? No
- Flaws of characters a main focus? It's complicated
1.5
Ik zag dit boek in de weggeefkast liggen van mijn studentencomplex. Toeval treft dat ik net een week daarvoor op vakantie was geweest in Zuid-Limburg en, je raad het al, ook een bezoek had gemaakt aan de grot in Valkenburg. Het had zo moeten zijn...
Het had inderdaad moeten zijn dat ik het mee zou nemen, want nu weet ik dat het niemand anders is gegund dit boek te lezen. Hoewel dat misschien iets té hard gezegd is, zijn mijn problemen met het boek wel oprecht. Ik noem het steeds een boek, maar het is eigenlijk een novelle, geschreven om als gift meegegeven te worden wanneer iemand voor meer dan 15 eu. aan boeken koopt deze zomer. Gelukkig hoeft niemand er dus echt direct voor te betalen om deze novelle te verkrijgen. Enfin, nu genoeg cynisme, tijd voor het echte kritiek.
Het overkoepelende probleem van het verhaal is eigenlijk dat het leest alsof het heel snel nog geschreven is om de deadline te halen voor het uitgebracht moest worden als het zomerboekje van dit jaar. Het is nog net geen eerste schets van een verhaal, maar het lijkt regelmatig alsof er weinig tot geen controle is gedaan door een redacteur. Het meest prominente voorbeeld daarvan is de schrijfstijl. Constant beginnen er zinnen met "en" of "maar". Het is niet netjes om je zinnen daar zo vaak te beginnen, dat is echt een van de nummer 1 boodschap bij schrijflessen Nederlands op de middelbare school. Het kan zijn dat het niet per se fout is, maar het leest wel rommelig. Bovendien zijn er meerdere momenten waarop de woorden best uit de zin gelaten hadden kunnen worden, zonder dat de betekenis was veranderd. Het andere probleem met de schrijfstijl lag niet aan de grammatica, maar aan de manier waarop het verhaal werd verteld. Het werd namelijk gewoon allemaal verteld... Soms moet je een lezer zelf laten puzzelen, of er vanuit gaan dat de lezers zelf al begrepen hebben wat iets betekent. Dit boek is daar echter niet toe in staat, alles wordt uitgelegd en vaak ook nog meerdere keren. Dit overmatige uitleggen draagt bij aan het verminderen van een potentiële spanningsboog. Die spanningsboog was er dan eigenlijk ook helemaal niet, of het was eerder een spanningspiek. De actie kwam pas over de helft van de novelle en de spanning pas richting het eind. Die was vervolgens ook weer binnen 2 pagina's opgelost. Ofwel, geen boog, maar een piek.
Mijn grootste probleem die ik persoonlijk heb met het boek, is de erg slechte representatie van een fobie die er in voor komt. Hierdoor kreeg ik ook heel erg het gevoel dat het boek in hele erge haast was geschreven; alsof er geen onderzoek gedaan was naar de dingen waar over werd geschreven. Nora's angst (claustrofobie) manifesteert zich in een soort stemmetje (in haar hoofd?), waar ze ook hele gesprekken mee voert. Een stem die zich niet alleen bezig houdt met kleine, gesloten ruimtes, maar ook met andere aspecten van haar leven (bijv. hoe dik ze is???????). Dit is geen angststoornis, maar schizofrenie. Claustrofobie is overigens claustrofobie, niet de angst om er 'lelijk' uit te zien. Of een stemmetje die je dat verteld. Iemand kan meerdere angststoornissen tegelijk hebben, maar dat heeft dan wel een andere naam. Bovendien zegt het stemmetje tegen het einde ineens positieve dingen (spoilers): dat ze haar best moet doen om te overleven in die grot. Terwijl het stemmetje eerst altijd de onredelijke acteur is in alle angstscenario's waar ze mee te maken kreeg. Dat is niet logisch, dat klopt gewoon niet. Daarnaast is het ook gewoon echt heel onrealistisch (lees foutief) dat zij jarenlang aan therapie heeft gedaan en niet beter werd. Vervolgens 1x een enge ervaring had waarbij zij haar trauma opeens kon herinneren en toen opeens wel van haar angsten af kwam. Dit trauma, wat zij had onderdrukt, zou ten grondslag liggen aan haar hele angststoornis/ fobie. Dit komt in de praktijk eigenlijk niet vaak voor als het om enkele incidenten gaat (in plaats van structureel of langdurige trauma). Bovendien!!! Is dat stemmetje er nog steeds nadat ze zogenaamd 'genezen' is. Nogmaals: dan is het eerder schizofrenie!!!! Ik heb trouwens psychologie gestudeerd, kun je het merken?
Het andere kwalijke aan de representatie is voor mijn gevoel meer een meningsverschil (minder gebaseerd op wetenschappelijke kennis). In het verhaal wordt haar angst namelijk constant een 'aandoening' genoemd. Dit klinkt heel denigrerend, alsof er ook niks aan te helpen is. Bovendien (toch weer even wat wetenschappelijks), wordt onder het mom van 'aandoening' ook veel te groots gedaan over de overerving van de fobie. Gevoeligheid voor het ontwikkelen van angststoornissen zijn erfelijk, maar dit betekent niet dat als papa claustrofobie heeft, alle kinderen dat ook zullen hebben. Vaak hebben ouder en kind niet exact dezelfde diagnose.
Ondanks dat het boek zo kort was, zaten er nog steeds onnodige elementen in. Bijvoorbeeld de excessieve hoeveelheid uitleg. Maar bovenal de onnodige (spoiler!!!) seksualisering en aanranding van Nora. De hele laatste scene en het motief van de dader hadden prima kunnen bestaan, en bovendien nog even -niet- spannend kunnen zijn, zonder.
Mijn laatste probleem met dit boek ligt aan de letterlijke taal. Nora is Vlaams, maar met anderen spreekt ze in een 'ABN' accent. Dit hoeft niet heel gek te zijn, behalve dat ze echt letterlijk nooit een Vlaams woordje er tussen gooit. Bovendien is het stemmetje in haar hoofd echt ontzettend, ontzettend Vlaams tegen haar aan het praten. Tot op het punt dat het bijna storend is, want, waarom praat zij ook daar niet Vlaams tegen terug?? Als je haar dan Vlaams maakt, ga er dan ook echt voor.
Al deze problemen leiden samen, zoals ik eerder al heb benoemd, tot een gevoel dat dit boek in haast is geschreven en uitgegeven is voor er grondig naar gekeken is. Het taalgebruik is slordig, de angst-representatie is slecht en de spanningsboog is er niet. Je zou het boek alleen nog maar een t(h)riller kunnen noemen omdat het je in de kou laat staan als het gaat om spanning. Net als hoe Nora vast komt te zitten in de koude grotten. Dat is waar dit boek eigenlijk misschien beter ook kan zijn; zolang het maar niet meer in de weggeefkast staat.
Het had inderdaad moeten zijn dat ik het mee zou nemen, want nu weet ik dat het niemand anders is gegund dit boek te lezen. Hoewel dat misschien iets té hard gezegd is, zijn mijn problemen met het boek wel oprecht. Ik noem het steeds een boek, maar het is eigenlijk een novelle, geschreven om als gift meegegeven te worden wanneer iemand voor meer dan 15 eu. aan boeken koopt deze zomer. Gelukkig hoeft niemand er dus echt direct voor te betalen om deze novelle te verkrijgen. Enfin, nu genoeg cynisme, tijd voor het echte kritiek.
Het overkoepelende probleem van het verhaal is eigenlijk dat het leest alsof het heel snel nog geschreven is om de deadline te halen voor het uitgebracht moest worden als het zomerboekje van dit jaar. Het is nog net geen eerste schets van een verhaal, maar het lijkt regelmatig alsof er weinig tot geen controle is gedaan door een redacteur. Het meest prominente voorbeeld daarvan is de schrijfstijl. Constant beginnen er zinnen met "en" of "maar". Het is niet netjes om je zinnen daar zo vaak te beginnen, dat is echt een van de nummer 1 boodschap bij schrijflessen Nederlands op de middelbare school. Het kan zijn dat het niet per se fout is, maar het leest wel rommelig. Bovendien zijn er meerdere momenten waarop de woorden best uit de zin gelaten hadden kunnen worden, zonder dat de betekenis was veranderd. Het andere probleem met de schrijfstijl lag niet aan de grammatica, maar aan de manier waarop het verhaal werd verteld. Het werd namelijk gewoon allemaal verteld... Soms moet je een lezer zelf laten puzzelen, of er vanuit gaan dat de lezers zelf al begrepen hebben wat iets betekent. Dit boek is daar echter niet toe in staat, alles wordt uitgelegd en vaak ook nog meerdere keren. Dit overmatige uitleggen draagt bij aan het verminderen van een potentiële spanningsboog. Die spanningsboog was er dan eigenlijk ook helemaal niet, of het was eerder een spanningspiek. De actie kwam pas over de helft van de novelle en de spanning pas richting het eind. Die was vervolgens ook weer binnen 2 pagina's opgelost. Ofwel, geen boog, maar een piek.
Mijn grootste probleem die ik persoonlijk heb met het boek, is de erg slechte representatie van een fobie die er in voor komt. Hierdoor kreeg ik ook heel erg het gevoel dat het boek in hele erge haast was geschreven; alsof er geen onderzoek gedaan was naar de dingen waar over werd geschreven. Nora's angst (claustrofobie) manifesteert zich in een soort stemmetje (in haar hoofd?), waar ze ook hele gesprekken mee voert. Een stem die zich niet alleen bezig houdt met kleine, gesloten ruimtes, maar ook met andere aspecten van haar leven (bijv. hoe dik ze is???????). Dit is geen angststoornis, maar schizofrenie. Claustrofobie is overigens claustrofobie, niet de angst om er 'lelijk' uit te zien. Of een stemmetje die je dat verteld. Iemand kan meerdere angststoornissen tegelijk hebben, maar dat heeft dan wel een andere naam. Bovendien zegt het stemmetje tegen het einde ineens positieve dingen (spoilers): dat ze haar best moet doen om te overleven in die grot. Terwijl het stemmetje eerst altijd de onredelijke acteur is in alle angstscenario's waar ze mee te maken kreeg. Dat is niet logisch, dat klopt gewoon niet. Daarnaast is het ook gewoon echt heel onrealistisch (lees foutief) dat zij jarenlang aan therapie heeft gedaan en niet beter werd. Vervolgens 1x een enge ervaring had waarbij zij haar trauma opeens kon herinneren en toen opeens wel van haar angsten af kwam. Dit trauma, wat zij had onderdrukt, zou ten grondslag liggen aan haar hele angststoornis/ fobie. Dit komt in de praktijk eigenlijk niet vaak voor als het om enkele incidenten gaat (in plaats van structureel of langdurige trauma). Bovendien!!! Is dat stemmetje er nog steeds nadat ze zogenaamd 'genezen' is. Nogmaals: dan is het eerder schizofrenie!!!! Ik heb trouwens psychologie gestudeerd, kun je het merken?
Het andere kwalijke aan de representatie is voor mijn gevoel meer een meningsverschil (minder gebaseerd op wetenschappelijke kennis). In het verhaal wordt haar angst namelijk constant een 'aandoening' genoemd. Dit klinkt heel denigrerend, alsof er ook niks aan te helpen is. Bovendien (toch weer even wat wetenschappelijks), wordt onder het mom van 'aandoening' ook veel te groots gedaan over de overerving van de fobie. Gevoeligheid voor het ontwikkelen van angststoornissen zijn erfelijk, maar dit betekent niet dat als papa claustrofobie heeft, alle kinderen dat ook zullen hebben. Vaak hebben ouder en kind niet exact dezelfde diagnose.
Ondanks dat het boek zo kort was, zaten er nog steeds onnodige elementen in. Bijvoorbeeld de excessieve hoeveelheid uitleg. Maar bovenal de onnodige (spoiler!!!) seksualisering en aanranding van Nora. De hele laatste scene en het motief van de dader hadden prima kunnen bestaan, en bovendien nog even -niet- spannend kunnen zijn, zonder.
Mijn laatste probleem met dit boek ligt aan de letterlijke taal. Nora is Vlaams, maar met anderen spreekt ze in een 'ABN' accent. Dit hoeft niet heel gek te zijn, behalve dat ze echt letterlijk nooit een Vlaams woordje er tussen gooit. Bovendien is het stemmetje in haar hoofd echt ontzettend, ontzettend Vlaams tegen haar aan het praten. Tot op het punt dat het bijna storend is, want, waarom praat zij ook daar niet Vlaams tegen terug?? Als je haar dan Vlaams maakt, ga er dan ook echt voor.
Al deze problemen leiden samen, zoals ik eerder al heb benoemd, tot een gevoel dat dit boek in haast is geschreven en uitgegeven is voor er grondig naar gekeken is. Het taalgebruik is slordig, de angst-representatie is slecht en de spanningsboog is er niet. Je zou het boek alleen nog maar een t(h)riller kunnen noemen omdat het je in de kou laat staan als het gaat om spanning. Net als hoe Nora vast komt te zitten in de koude grotten. Dat is waar dit boek eigenlijk misschien beter ook kan zijn; zolang het maar niet meer in de weggeefkast staat.
Content Warnings
Moderate: Sexual violence, Death of parent