Scan barcode
A review by gijshuppertz
Dead Souls by Nikolai Gogol
5.0
https://ongeduld.com/2021/11/19/dode-zielen-van-nikolaj-gogol/
Dode zielen (Мёртвые души, Mjórtvyje dúshi) van Nikolaj Gogol uit 1842. Zielen zijn onsterfelijk dus wat dacht Gogol wel niet met deze titel? Was dit godslastering? De Russische Orthodoxe kerk had hier een bittere pil aan, maar dit boek draait geheel niet om de ziel (buiten de morele verrotting hiervan dan). Nee dit boek draait om een efficiënte manier van geld verdienen die het hoofdkarakter van Dode Zielen heeft gevonden.
Tsjitsjikov, een simpele man, observeerde het bureaucratische systeem van de Russische overheid een tijdje en kwam tot de volgende conclusie. Landeigenaren moesten de slaven die zij in bezit hadden om een bepaalde hoeveelheid jaar doorgeven aan de overheidsambtenaren, maar om hen niet te overlasten met bureauwerk, hoefde de landeigenaren elke sterfte op zijn land niet direct door te geven, maar kon dit bij de volgende census opnamen. Dit zorgde ervoor dat landeigenaren bezit hadden van verschillende gestorven slaven die volgens de wet nog leefde. Onze Russische held Tsjitsjikov zag zijn kans, hij zou deze "dode" zielen opkopen en gezien ze volgens de wet leefde kon hij ze gebruiken als hefmiddel in het sluiten van verschillende leningen. Kortom geld opvragen door te doen alsof je bezit over veel kapitaal dat garant kan staan, maar dat Tsjitsjikov eigenlijk niet bezat.
Zijn zoektocht naar dode zielen brengt Tsjitsjikov mee door heel Rusland. Door de dikke bebossing, over de toendra's en de besneeuwde vlaktes. Tegelijkertijd brengt hem dit in contact met vele verschillende karakters en hierin blinkt Gogol naar mijn mening uit. Elke keer als we bij de uitwerking van een karakter komen stopt Gogol even met alles wat hij wilde uitwerken in het verhaal en wijdt hij zich volledig toe aan dit karakter. Zo worden we in al het detail meegenomen door het Rusland van 1842 terwijl Gogol ons op een komische wijze de verschillende trekken van de Russische burger laat kennen.
Buiten de nadruk voor detail, is het verhaal pakkend door de morelere uitwerkingen van het verhaal. De corruptie in Rusland, het morele verval, maar ook de Christelijke hoop op vergeving zijn enkele thema's die voorkomen. Zo is ook te merken dat Gogol duidelijk Dante's Goddelijke Komedie probeerde te volgen. Gogol wilde net als Dante drie delen in zijn boek, waarop Tsjitsjikov eerst als echte schurk naar voren gebracht zou worden (vergelijkbaar met Dante zijn reis naar de hel, inferno), maar later zou herrijzen naar de hemel (vergelijkbaar met Dante zijn reis naar het paradijs). Gogol is hier echter nooit aan toe gekomen sinds hij delen van het manuscript van zijn tweede boek heeft afgebrand en vlak hierna in een langzame mentale en fysieke daling terecht kwam, dat eindigde in zijn dood op 42 jarige leeftijd. Desondanks laat dit weer extra ruimte voor ons open om te speculeren of Tsjitsjikov zijn leven om weet te gooien richting het pad van de wet of voor eeuwig vast zou blijven in de Criminaliteit. Een bijzonder boek van de grondlegger van de Russische literatuur.
Dode zielen (Мёртвые души, Mjórtvyje dúshi) van Nikolaj Gogol uit 1842. Zielen zijn onsterfelijk dus wat dacht Gogol wel niet met deze titel? Was dit godslastering? De Russische Orthodoxe kerk had hier een bittere pil aan, maar dit boek draait geheel niet om de ziel (buiten de morele verrotting hiervan dan). Nee dit boek draait om een efficiënte manier van geld verdienen die het hoofdkarakter van Dode Zielen heeft gevonden.
Tsjitsjikov, een simpele man, observeerde het bureaucratische systeem van de Russische overheid een tijdje en kwam tot de volgende conclusie. Landeigenaren moesten de slaven die zij in bezit hadden om een bepaalde hoeveelheid jaar doorgeven aan de overheidsambtenaren, maar om hen niet te overlasten met bureauwerk, hoefde de landeigenaren elke sterfte op zijn land niet direct door te geven, maar kon dit bij de volgende census opnamen. Dit zorgde ervoor dat landeigenaren bezit hadden van verschillende gestorven slaven die volgens de wet nog leefde. Onze Russische held Tsjitsjikov zag zijn kans, hij zou deze "dode" zielen opkopen en gezien ze volgens de wet leefde kon hij ze gebruiken als hefmiddel in het sluiten van verschillende leningen. Kortom geld opvragen door te doen alsof je bezit over veel kapitaal dat garant kan staan, maar dat Tsjitsjikov eigenlijk niet bezat.
Zijn zoektocht naar dode zielen brengt Tsjitsjikov mee door heel Rusland. Door de dikke bebossing, over de toendra's en de besneeuwde vlaktes. Tegelijkertijd brengt hem dit in contact met vele verschillende karakters en hierin blinkt Gogol naar mijn mening uit. Elke keer als we bij de uitwerking van een karakter komen stopt Gogol even met alles wat hij wilde uitwerken in het verhaal en wijdt hij zich volledig toe aan dit karakter. Zo worden we in al het detail meegenomen door het Rusland van 1842 terwijl Gogol ons op een komische wijze de verschillende trekken van de Russische burger laat kennen.
Buiten de nadruk voor detail, is het verhaal pakkend door de morelere uitwerkingen van het verhaal. De corruptie in Rusland, het morele verval, maar ook de Christelijke hoop op vergeving zijn enkele thema's die voorkomen. Zo is ook te merken dat Gogol duidelijk Dante's Goddelijke Komedie probeerde te volgen. Gogol wilde net als Dante drie delen in zijn boek, waarop Tsjitsjikov eerst als echte schurk naar voren gebracht zou worden (vergelijkbaar met Dante zijn reis naar de hel, inferno), maar later zou herrijzen naar de hemel (vergelijkbaar met Dante zijn reis naar het paradijs). Gogol is hier echter nooit aan toe gekomen sinds hij delen van het manuscript van zijn tweede boek heeft afgebrand en vlak hierna in een langzame mentale en fysieke daling terecht kwam, dat eindigde in zijn dood op 42 jarige leeftijd. Desondanks laat dit weer extra ruimte voor ons open om te speculeren of Tsjitsjikov zijn leven om weet te gooien richting het pad van de wet of voor eeuwig vast zou blijven in de Criminaliteit. Een bijzonder boek van de grondlegger van de Russische literatuur.