A review by cuongtrn
The Borrowed by Chan Ho-Kei

4.0

13.67 là cuốn tiểu thuyết trinh thám xoay quanh bộ đôi cảnh sát Quan Chấn Đạc và Lạc Tiểu Minh, một già, một trẻ, cùng phá giải những vụ án hóc búa tưởng chừng như không có câu trả lời. Lấy bối cảnh Hồng Kông hiện đại, từ khoảng những năm 70 của thế kỷ trước, Chan Ho Kei đã thông qua đó để tái hiện, gói ghém biết bao thăng trầm, biến động của cả một vùng đất, từ thuở còn là thuộc địa Anh cho tới khi trở thành đặc khu kinh tế của Trung Quốc; từ lúc hình ảnh của cảnh sát Hồng Kông chỉ là những tên “cầy tơ” hách dịch trong mắt dân chúng, cho tới khi họ dần trở thành đoàn binh dũng cảm, tài trí, nguyện hết lòng bảo vệ an nguy của những con người nơi đây.

13.67 không tập trung xây dựng một vụ án hóc búa, xuyên suốt. Mặt khác, cuốn sách là tập hợp của 6 vụ án lớn nhỏ, mỗi vụ án ít nhiều đều có sự xuất hiện của hai nhân vật chính. Mở đầu là vụ mưu sát ông giám đốc của một tập đoàn danh tiếng, Chan Ho Kei dần đưa độc giả lùi sâu vào màn đêm của quá khứ, thuật lại những câu chuyện ly kỳ, giật giân đã cách xa hiện tại cả chục năm trời. Đặc biệt, mỗi vụ án, dù vô tình hay hữu ý, đều gắn liền với các mốc thời gian trong cuộc đời của nhân vật chính, trên con đường trừ gian diệt bạo gian nan, vất vả của họ. Ở đó, mỗi vụ án đều tồn tại những mắt xích quan trọng, hay chí ít là những nét liên quan mơ hồ, chỉ khi tập trung cao độ mới có thể dễ dàng nắm bắt mạch chuyện.

Điều ấn tượng nhất trong cuốn sách này đó là không giống với các tác phẩm trinh thám đơn thuần, những pha phá án trong 13.67 không chỉ đến từ hành trình truy lùng thủ phạm nghẹt thở, giật gân, từ tài trí, mưu mô của kẻ thủ ác lẫn người chính nghĩa; mà nó còn đến từ cách thức phá án vô cùng đặc biệt, độc nhất vô nhị. Để đưa được những kẻ thủ ác ra ngoài ánh sáng, Quan Chấn Đạc và Lạc Tiểu Minh sẵn sàng để bàn tay mình nhúng chàm, sẵn sàng thực hiện những hành vi có thể bị xem là phạm pháp. Họ quan niệm: “Nhiệm vụ của cảnh sát là vạch trần chân tướng, bắt giữ tội phạm, bảo vệ người vô tội. Nhưng nếu có ngày nào đó pháp luật không trừng trị kẻ xấu, sự thật bị vùi lấp, người oan ức không còn nơi nào để kêu cứu”, khi đó, họ “sẵn sàng dấn thân vào vũng bùn xám đen, lấy độc trị độc. Cách thức có thể đen, nhưng mục đích phải trắng. Để giữa lằn ranh đen trắng ấy, chính nghĩa có cơ hội thành hình.” Chính bởi vậy, khi đọc truyện, có nhiều lúc, độc giả sẽ hoàn toàn bị bất ngờ, bị hụt chân vào mê lộ rối rắm của trắng đen – thiện ác, ai là bạn, ai là thù, hoàn toàn khó có thể phân định nổi.

Xuyên suốt toàn bộ câu chuyện là những bất ngờ, những twist được gài gắm vô cùng khéo léo. Chưa thôi sững sờ vì cú “cua quẹo” vô cùng ấn tượng ở chương trước, người đọc lại tiếp tục hết hồn vì pha lật kẹo cực kỳ ngoạn mục ở những chương sau. Và đặc biệt, tới tận cả những dòng cuối cùng, cuốn sách vẫn chưa khỏi khiến ta phải lật bàn đạp ghế ghế.

Song hành cùng hành trình phá án, đòi lại công lý cho những người vô tội, 13.67 còn là bức tranh sống động, chân thực về Hồng Kông một thời, là khúc ca với muôn vàn nhạc điệu ở một xứ sở phồn hoa. Theo chân nhân vật, cùng vén lên những bức màn xác xơ úa màu thời gian, người đọc sẽ có cơ hội ngược dòng lịch sử, trở về với những năm tháng xưa, sống lại với những sự kiện chấn động Hồng Kông: từ vụ bạo loạn 1967, sự thành lập của Ủy ban Chống tham nhũng ICAC, sự trỗi dậy, bành trướng của các tập đoàn lưu manh cho tới cả những cái trở mình thay đổi của xã hội Hồng Kông trong những thập kỷ, thế kỷ mới. Nổi bần bật những bức tranh ấy, là hình ảnh của lực lượng trị an xã hội – cảnh sát Hồng Kông (HKPF). Họ đã từng bị xem là con rối của thực dân, là bè lũ hách dịch, tham lam bòn tiền dân chúng, cấu kết với tội phạm. Dần dà, đội ngũ cán bộ được cải tổ, đạo đức nghề nghiệp được nâng tầm, dẫu đâu đó còn nhiều sự bảo thủ, trì trệ, song họ vẫn nỗ lực ngày đêm, trở thành lực lượng an ninh được nhân dân tin tưởng, hết lòng phục vụ, đóng góp cho nhân dân, đất nước. Hình ảnh của họ, sáng nhất là ở Quan Chấn Đạc và Lạc Tiểu Minh.

Tuy nhiên, dẫu vậy, trong câu chuyện này, điều làm mình không hài lòng nhất đó chính là vai trò của nhân vật chính. Quan Chấn Đạc, dù trước đó đã được giới thiệu là một thần thám đại tài, một viên cảnh sát xuất sắc với tỷ lệ phá án 100%. Song cũng chính bởi thế, nên nhiều khi hình ảnh Quan Chấn Đạc trong mắt mình không quá “thật”. Ông quá tài năng, quá giỏi giang, lấn át luôn hình ảnh của những nhân vật khác. Dường như, chẳng điều gì có thể thách thức nổi vị cảnh sát này. Từ đầu đến cuối, mình nhiều lần mong mỏi sẽ có một vụ án thực sự hóc hiểm, buộc ông phải đầu hàng và cậy nhờ tới sự giúp đỡ của đồng đội. Nhưng không, một mình một ngựa, Quan Chấn Đạc dễ dàng cất bước từ vụ án này tới vụ án nọ, giải đáp trọn vẹn mọi câu đố, mọi toan tính, mưu đồ từ kẻ thù. Theo mình, như vậy quả có hơi đáng tiếc.

Song không vì thế mà 13.67 lại mất quá nhiều điểm trong mắt mình. Kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trinh thám và chất lịch sử, Chan Ho Kei đã cực kỳ thành công khi đem tới cho bạn đọc một một cuốn sách đặc biệt, một câu chuyện tuyệt vời, một hành trình căng thẳng với đủ mọi khung bậc cảm xúc và đặt chân tới mọi không thời của địa giới mảnh đất Hồng Kông. Chính bởi lẽ đó, mình vô cùng vô cùng mong muốn các bạn hãy một lần đọc cuốn sách này, thực sự là không thể hối hận nổi đâu.