Take a photo of a barcode or cover
divxalex 's review for:
Η σιδερένια φτέρνα
by Jack London, Τζακ Λόντον
Εκδοθέν πρώτη φορά το 1908 (όταν ο «Θαυμαστός καινούργιος κόσμος» του Χάξλει δεν ήταν ούτε καν λάμψη στο μάτι του συγγραφέα, ενώ το 1984 του Όργουελ άργησε άλλα 15 χρόνια) αν δεν απατώμαι, το «Η σιδερένια φτέρνα» του πολύ και μάτσο Τζακ Λόντον αποτελεί πρώιμο δείγμα αριστουργηματικής δυστοπίας και, ακόμη περισσότερο, μπορεί να κομπάζει ότι το κάνει με γυναίκα πρωταγωνίστρια.
Κύριο θέμα είναι η αντίσταση σε καπιταλιστικές ολιγαρχίες και ληστρικές «συμμορίες με γραβάτα» που θα λέγαμε σήμερα, εμφορείται αναπόφευκτα από επαναστατική σοσιαλιστική διαλεκτική, σε σημείο που θυμίζει μανιφέστο, ή έστω «θέσεις». Η επιρροή που άσκησε στο μελλοντικό κίνημα της δυστοπίας είναι αναμφισβήτητη αν και ίσως όχι τόσο εμφανής ή προβεβλημένη, καθώς στο συλλογικό συνειδητό κυριαρχεί ο νατουραλισμός που διαποτίζει μέρος του έργου του που έγινε ευρύτερα γνωστό και αγαπητό (κυνοειδή με άσπρα δόντια, κ.λπ.).
Γραμμένο με το «τέχνασμα των «χειρόγραφων που βρέθηκαν» (και όχι σε μπανιέρα, όπως του επίσης υπέροχου Στάνισλαβ Λεμ) ξεκινά με «πρόλογο» του 27ου αιώνα κάποιου Άντινι Μέρεντιθ και στη συνέχεια περνά στα των πραγματικών κεντρικών χαρακτήρων των οποίων την γραφή διαβάζουμε, κάτι που δημιουργεί συνειρμούς σχετικά με την αντικειμενικότητα του χειρογράφου Έβερχαρντ (το οποίο γράφεται σε πρώτο πρόσωπο και στον απόηχο του θανάτου του σοσιαλιστή, ακτιβιστή και επαναστάτη, από τη σύζυγό του).
Τη γνωριμία των Έρνεστ και (αρχικά Κάνιγκχαμ και μετέπειτα) Άβις Έβερχαρντ ακολουθεί η σύμπνοια απόψεων, ενώ στη συνέχεια ο πατέρας της Άβις και ο Επίσκοπος Μορχάουζ εντάσσονται στην ομάδα των υποστηρικτών του επαναστάτη.
Καθώς η αγορά χειραγωγείται και η εξουσία ασκείται από καρτέλ τραπεζών, βιομηχάνων με τη βοήθεια πολιτικών, η διαφαινόμενη επανάσταση φαίνεται ότι μπορεί να συντριβεί πριν καν εκδηλωθεί. Η βία της καταστολής, αλλά και η έμμεση βία της «διάγνωσης παραφροσύνης» με συνεπαγόμενο εγκλεισμό σε άσυλο δείχνουν το σχήμα των πραγμάτων που, δεν θαέρθουν, είναι ήδη εκεί. Η σιδερένια φτέρνα (τακούνι;) που θα τσακίσει το εργατικό κίνημα, τις δίκαιες διεκδικήσεις, την αξιοπρέπεια και την ύπαρξη της εργατικής τάξης…
Σχεδόν (γιατί το "δίνει" ο πρόλογος) σπόιλερ: Το βιβλίο ολοκληρώνεται με σχέδια για την επανακινητοποίηση της επανάστασης μετά από τις πλήγματα που έχει δεχτεί, ωστόσο το χειρόγραφο ολοκληρώνεται πριν καταστούν σαφή τα σχέδια αυτά καθώς «η Άβις επρόκειτο να συλληφθεί και τα έκρυψε πριν διαφύγει, χωρίς να τα ολοκληρώσει».
Η μαρξιστική/σοσιαλιστική θεώρηση του κόσμου, εύκολα αποθαρρύνει το αμερικάνικο κοινό στο οποίο αρχικά απευθύνεται ο συγγραφέας, αλλά, αυτό συνηγορεί υπέρ ενός ανθρώπου που έγραψε με σοσιαλιστικό πρόσημο στην μεγαλύτερη καπιταλιστική οικονομία, όσο κι αν εκνευρίζει το μέσο μασητή τσίχλας οπαδό του αμερικάνικου ονείρου ένα κήρυγμα για μια πολιτεία με ανθρώπινο πρόσωπο και σοσιαλιστική διάρθρωση. Δεν πειράζει, το έργο θα αποδειχθεί μακροβιότερο από αυτούς. Ίσως και από τις τσίχλες τους.
Κύριο θέμα είναι η αντίσταση σε καπιταλιστικές ολιγαρχίες και ληστρικές «συμμορίες με γραβάτα» που θα λέγαμε σήμερα, εμφορείται αναπόφευκτα από επαναστατική σοσιαλιστική διαλεκτική, σε σημείο που θυμίζει μανιφέστο, ή έστω «θέσεις». Η επιρροή που άσκησε στο μελλοντικό κίνημα της δυστοπίας είναι αναμφισβήτητη αν και ίσως όχι τόσο εμφανής ή προβεβλημένη, καθώς στο συλλογικό συνειδητό κυριαρχεί ο νατουραλισμός που διαποτίζει μέρος του έργου του που έγινε ευρύτερα γνωστό και αγαπητό (κυνοειδή με άσπρα δόντια, κ.λπ.).
Γραμμένο με το «τέχνασμα των «χειρόγραφων που βρέθηκαν» (και όχι σε μπανιέρα, όπως του επίσης υπέροχου Στάνισλαβ Λεμ) ξεκινά με «πρόλογο» του 27ου αιώνα κάποιου Άντινι Μέρεντιθ και στη συνέχεια περνά στα των πραγματικών κεντρικών χαρακτήρων των οποίων την γραφή διαβάζουμε, κάτι που δημιουργεί συνειρμούς σχετικά με την αντικειμενικότητα του χειρογράφου Έβερχαρντ (το οποίο γράφεται σε πρώτο πρόσωπο και στον απόηχο του θανάτου του σοσιαλιστή, ακτιβιστή και επαναστάτη, από τη σύζυγό του).
Τη γνωριμία των Έρνεστ και (αρχικά Κάνιγκχαμ και μετέπειτα) Άβις Έβερχαρντ ακολουθεί η σύμπνοια απόψεων, ενώ στη συνέχεια ο πατέρας της Άβις και ο Επίσκοπος Μορχάουζ εντάσσονται στην ομάδα των υποστηρικτών του επαναστάτη.
Καθώς η αγορά χειραγωγείται και η εξουσία ασκείται από καρτέλ τραπεζών, βιομηχάνων με τη βοήθεια πολιτικών, η διαφαινόμενη επανάσταση φαίνεται ότι μπορεί να συντριβεί πριν καν εκδηλωθεί. Η βία της καταστολής, αλλά και η έμμεση βία της «διάγνωσης παραφροσύνης» με συνεπαγόμενο εγκλεισμό σε άσυλο δείχνουν το σχήμα των πραγμάτων που, δεν θαέρθουν, είναι ήδη εκεί. Η σιδερένια φτέρνα (τακούνι;) που θα τσακίσει το εργατικό κίνημα, τις δίκαιες διεκδικήσεις, την αξιοπρέπεια και την ύπαρξη της εργατικής τάξης…
Σχεδόν (γιατί το "δίνει" ο πρόλογος) σπόιλερ: Το βιβλίο ολοκληρώνεται με σχέδια για την επανακινητοποίηση της επανάστασης μετά από τις πλήγματα που έχει δεχτεί, ωστόσο το χειρόγραφο ολοκληρώνεται πριν καταστούν σαφή τα σχέδια αυτά καθώς «η Άβις επρόκειτο να συλληφθεί και τα έκρυψε πριν διαφύγει, χωρίς να τα ολοκληρώσει».
Η μαρξιστική/σοσιαλιστική θεώρηση του κόσμου, εύκολα αποθαρρύνει το αμερικάνικο κοινό στο οποίο αρχικά απευθύνεται ο συγγραφέας, αλλά, αυτό συνηγορεί υπέρ ενός ανθρώπου που έγραψε με σοσιαλιστικό πρόσημο στην μεγαλύτερη καπιταλιστική οικονομία, όσο κι αν εκνευρίζει το μέσο μασητή τσίχλας οπαδό του αμερικάνικου ονείρου ένα κήρυγμα για μια πολιτεία με ανθρώπινο πρόσωπο και σοσιαλιστική διάρθρωση. Δεν πειράζει, το έργο θα αποδειχθεί μακροβιότερο από αυτούς. Ίσως και από τις τσίχλες τους.