A review by gijshuppertz
Schaaknovelle by Stefan Zweig

5.0

Schaaknovelle van Stefan Zweig uit 1941. In het kortt gaat het boek om een schaakwedstrijd tussen de wereldkampioen schaken, een man die schaken heeft gebruikt ter compensatie van zijn trauma Binnen dit boek worden de gevaren van isolement uitgewerkt evenals de strijd tegen het brute. Stefan Zweig, geboren in oude Oosterijk-hongarije, was een Joods-Oosterijkse schrijver, die zich van vroeg af aan sterk inzette voor het humanisme en zich verzette tegen de oorlog. Met het aanbreken van de tweede wereld oorlog moest hij vluchten naar Brazilië om vervolging door de Nazi’s te voorkomen. Hier schreef hij Schaaknovelle, zijn laatste boek. Het boek start in een groot schip, daar worden wij geïntroduceerd tot Mirko. Mirko is een zeer onhandige, domme en brute man die in maar 1 ding goed is, schaken. Hier heeft Mirko dan ook zijn levenswerk van gemaakt en hij heeft het geschopt tot wereldkampioen schaken. Op dit schik word Mirko uitgedaagd tot een wedstrijd schaken door een groep mannen, wanneer deze groep mannen de wedstrijd bijna verliezen worden ze onverwachts bijgestaan door een onbekende man die bijna een match lijkt te zijn voor Mirko. Hier worden wij geïntroduceerd tot Dr. B. Deze Dr. B lezen wij werd voor langere tijd gevangen gehouden door de gestapo en heeft in deze tijd zich ontzettend veel bezig gehouden met schaken om niet bezig te hoeven te zijn met de pijn en eenzaamheid van zijn gevangenschap. Uiteindelijk is Dr. B weggekomen uit zijn gevangenschap, maar mag hij nooit meer schaken, omdat de cognitieve link met zijn gevangenschap te sterk is.

Het boek eindigt met Dr. B die toch schaakt tegen Mirko op aandringen van verschillende omstanders. Eerst wint hij bijna, maar de tweede keer komt hij is een koortsachtige bui terecht en verliest hij van Mirko waarna hij vlucht. Deze vlucht schijnt voor sommige kenners symbool te staan voor Zweig zijn zelfmoord. Deze stellen dat Dr. B symbool staat voor de geciviliseerde man die het verliest tegenover de brute kracht van het Nazi rijk. Het boek biedt genoeg stof om over na te denken en was een zekere aanrader! Ik hoop dat het bevalt.

https://www.youtube.com/watch?v=tUmmb_I5CPI&t=1s