You need to sign in or sign up before continuing.
Take a photo of a barcode or cover
3.86 AVERAGE
3.86 AVERAGE
challenging
emotional
funny
informative
inspiring
reflective
tense
slow-paced
Plot or Character Driven:
A mix
Strong character development:
Yes
Loveable characters:
Yes
Diverse cast of characters:
Yes
Flaws of characters a main focus:
Complicated
Ο «Αόρατος άνθρωπος», το μοναδικό μυθιστόρημα που δημοσίευσε εν ζωή ο Ραλφ Έλισον θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα (το 1953 βραβεύτηκε με το National Book Award). Σε κάποιες κριτικές μάλιστα, όχι μόνο εμφατικά τονίζονται επιρροές του Ντοστογιέφσκι αλλά και Γάλλων υπαρξιστών υπό την επήρεια των αυτοσχεδιασμών της τζαζ και της τρομπέτας του Άρμστρονγκ, αλλά φτάνει να θεωρείται και γέφυρα ανάμεσα σε λευκούς και μαύρους, «ανοίγοντας έτσι τον δρόμο σ' έναν μη λευκό πολίτη όπως ο Μπαράκ Ομπάμα για το ανώτατο αξίωμα». Χωρίς να παραγνωρίζω την αξία του έργου, προσωπικά, δεν ξέρω αν θα έφτανα τόσο μακριά.
Η αλήθεια του έργου είναι ότι έχει ένα σχεδόν βίαιο ρυθμό από την αθωότητα στη συντριβή, από τον επαναπροσδιορισμό μέχρι την τελική αφύπνιση. Από την ανάδυση μέσα από τις παρασυρόμενες μάζες στην κατάδυση σε ένα υπόγειο, απ’ όπου και εξιστορούνται τα πεπραγμένα του.
Η αφήγηση είναι κυκλική. Δεν εγκιβωτίζει απλώς παρελθοντικά στοιχεία, αλλά ξεκινά από ένα υπόγειο και με ένα… ουρανομήκες φλας μπακ -που διαρκεί περίπου όσο το βιβλίο- ανατρέχει στην αρχή της διαδρομής μέχρι να τη φέρει στο παρόν της αφήγησης, συχνά με πινελιές εξπρεσιονισμού και σουρεαλισμού, αλλά και με ειλικρίνεια και με έναν ωμό υποκειμενικό ρεαλισμό στα όρια της ειρωνείας, γιατί η αφήγηση "βιώνεται περισσότερο παρά διαβάζεται", τα γεγονότα πλαισιώνονται από τις σκέψεις και χρωματίζονται από τα συναισθήματα του αφηγητή. Ο αναγνώστης, εισπράττει μεν ό,τι (ενδεχομένως) συνέβη, αλλά μέσα από το πρίσμα του βιώματος του ήρωα.
Η ιστορία ξεκινά στο μεσοπόλεμο, σε ένα πανεπιστήμιο για έγχρωμους στο Νότο, με τις ψευδαισθήσεις ενός «καλού μαύρου αγοριού» της εποχής, τη θέληση να γίνει πρότυπο για τη φυλή του ξεφεύγοντας από τη φτώχεια και την αγραμματοσύνη, να γίνει «πολίτης μιας κάποιας περιωπής».
Μέχρι που, σύντομα, έρχεται η σύγκρουση με την πραγματικότητα. Ο διευθυντής της σχολής, μαύρος ανάμεσα σε δυο κόσμους, λευκός για τους έγχρωμους, μαύρος για τους λευκούς, με επιρροή στους σημαίνοντες, άνετη ζωή και «light colored wife», ο άνθρωπος που ιδία δηλώσει «θα έβλεπε κάθε μαύρο της περιοχής κρεμασμένο στα δέντρα, νεκρό, για να διατηρήσει τη θέση του» τον αποβάλλει όταν ο ήρωας χωρίς καν πρόθεση γίνεται η αιτία να γνωρίσει ένας λευκός ηλικιωμένος χορηγός έναν μαύρο αιμομίκτη και να συνομιλήσει μαζί του.
Η πορεία προς την ενηλικίωση ξεκινάει σε ένα μακρύ και επώδυνο rite of passage.
Ο αφηγητής, με ψευδείς υποσχέσεις θα βρεθεί στη Νέα Υόρκη ψάχνοντας για δουλειά, ερχόμενος αντιμέτωπος με ανεγκέφαλους αγράμματους επιστάτες, και καχύποπτους στο όριο της αφέλειας συνδικαλιστές, τραυματίζεται και μένει άνεργος ξανά, ενώ γνωρίζει μια νέα μητέρα στο πρόσωπο της σπιτονοικοκυράς του.
Με την ανάμιξή του στα επεισόδια που προκαλεί μια έξωση ενός ζευγαριού υπερηλίκων στο Χάρλεμ, όπου και εκφωνεί έναν αυθόρμητο λόγο ξεσηκώνοντας τη γειτονιά, προσεγγίζεται και λαμβάνει βοήθεια και νέα ταυτότητα από την «Αδελφότητα» (το ΚΚ των ΗΠΑ, κάτι που αν δεν γίνεται άμεσα σαφές από τον Έλισον, σίγουρα το καταλαβαίνει ο αναγνώστης στην πορεία των πραγμάτων, με τους άγονους τακτικισμούς, την επιτροπολατρεία, την ατολμία και την δυσανεξία στη δράση -υποθέτω η ωρίμανση των συνθηκών είναι παγκόσμια σταθερά…), αλλά κι εκεί, θα αντιληφθεί ότι είναι αναλώσιμο πιόνι, ενώ η ένταξή του στους κόλπους της τον καθιστά εχθρό της ξέφρενης μαύρης δημαγωγικής ρητορικής περί «συμπόρευσης με τους υποδουλωτές λευκούς».
Γίνεται μάρτυρας του βίαιου θανάτου ενός (πρώην) συντρόφου από πυροβολισμό αστυνομικού και της απαξίωσης της αδελφότητας στο «παραστρατημένο πρόβατο» που σκοτώθηκε, απαξίωση που φτάνει και στο συμβολισμό της πράξης, απαξίωση που φανερώνει το δογματισμό και την ατολμία της, την αδυναμία της να αφουγκραστεί την εποχή και να δράσει, να διεκδικήσει, να ξεφύγει από το φαύλο κύκλο των επιτροπών, των ατελέσφορων αποφάσεων, της λελογισμένης και αποκλειστικά λεκτικής, άρα άκαπνης, επαναστατικότητας.
Η ανύπαρκτη επιχειρησιακά αδελφότητα παραμερίζεται όταν η αιματηρή εξέγερση τυλίγει το Χάρλεμ στις φλόγες (και το φυλετικό φανατισμό) και μπροστά στην επέλαση της καταστροφής ο ήρωας βιώνει την τελική του αφύπνιση, ειρωνικά κρυμμένος σε μια τρύπα, απορρίπτει το δοτό του ρόλο του χρήσιμου ρήτορα χωρίς δικαίωμα στην προσωπική άποψη, αναγεννάται εξερχόμενος από ένα υπόγειο, αλλαγμένος για πάντα, χωρίς ψευδαισθήσεις.
Η αλήθεια του έργου είναι ότι έχει ένα σχεδόν βίαιο ρυθμό από την αθωότητα στη συντριβή, από τον επαναπροσδιορισμό μέχρι την τελική αφύπνιση. Από την ανάδυση μέσα από τις παρασυρόμενες μάζες στην κατάδυση σε ένα υπόγειο, απ’ όπου και εξιστορούνται τα πεπραγμένα του.
Η αφήγηση είναι κυκλική. Δεν εγκιβωτίζει απλώς παρελθοντικά στοιχεία, αλλά ξεκινά από ένα υπόγειο και με ένα… ουρανομήκες φλας μπακ -που διαρκεί περίπου όσο το βιβλίο- ανατρέχει στην αρχή της διαδρομής μέχρι να τη φέρει στο παρόν της αφήγησης, συχνά με πινελιές εξπρεσιονισμού και σουρεαλισμού, αλλά και με ειλικρίνεια και με έναν ωμό υποκειμενικό ρεαλισμό στα όρια της ειρωνείας, γιατί η αφήγηση "βιώνεται περισσότερο παρά διαβάζεται", τα γεγονότα πλαισιώνονται από τις σκέψεις και χρωματίζονται από τα συναισθήματα του αφηγητή. Ο αναγνώστης, εισπράττει μεν ό,τι (ενδεχομένως) συνέβη, αλλά μέσα από το πρίσμα του βιώματος του ήρωα.
Η ιστορία ξεκινά στο μεσοπόλεμο, σε ένα πανεπιστήμιο για έγχρωμους στο Νότο, με τις ψευδαισθήσεις ενός «καλού μαύρου αγοριού» της εποχής, τη θέληση να γίνει πρότυπο για τη φυλή του ξεφεύγοντας από τη φτώχεια και την αγραμματοσύνη, να γίνει «πολίτης μιας κάποιας περιωπής».
Μέχρι που, σύντομα, έρχεται η σύγκρουση με την πραγματικότητα. Ο διευθυντής της σχολής, μαύρος ανάμεσα σε δυο κόσμους, λευκός για τους έγχρωμους, μαύρος για τους λευκούς, με επιρροή στους σημαίνοντες, άνετη ζωή και «light colored wife», ο άνθρωπος που ιδία δηλώσει «θα έβλεπε κάθε μαύρο της περιοχής κρεμασμένο στα δέντρα, νεκρό, για να διατηρήσει τη θέση του» τον αποβάλλει όταν ο ήρωας χωρίς καν πρόθεση γίνεται η αιτία να γνωρίσει ένας λευκός ηλικιωμένος χορηγός έναν μαύρο αιμομίκτη και να συνομιλήσει μαζί του.
Η πορεία προς την ενηλικίωση ξεκινάει σε ένα μακρύ και επώδυνο rite of passage.
Ο αφηγητής, με ψευδείς υποσχέσεις θα βρεθεί στη Νέα Υόρκη ψάχνοντας για δουλειά, ερχόμενος αντιμέτωπος με ανεγκέφαλους αγράμματους επιστάτες, και καχύποπτους στο όριο της αφέλειας συνδικαλιστές, τραυματίζεται και μένει άνεργος ξανά, ενώ γνωρίζει μια νέα μητέρα στο πρόσωπο της σπιτονοικοκυράς του.
Με την ανάμιξή του στα επεισόδια που προκαλεί μια έξωση ενός ζευγαριού υπερηλίκων στο Χάρλεμ, όπου και εκφωνεί έναν αυθόρμητο λόγο ξεσηκώνοντας τη γειτονιά, προσεγγίζεται και λαμβάνει βοήθεια και νέα ταυτότητα από την «Αδελφότητα» (το ΚΚ των ΗΠΑ, κάτι που αν δεν γίνεται άμεσα σαφές από τον Έλισον, σίγουρα το καταλαβαίνει ο αναγνώστης στην πορεία των πραγμάτων, με τους άγονους τακτικισμούς, την επιτροπολατρεία, την ατολμία και την δυσανεξία στη δράση -υποθέτω η ωρίμανση των συνθηκών είναι παγκόσμια σταθερά…), αλλά κι εκεί, θα αντιληφθεί ότι είναι αναλώσιμο πιόνι, ενώ η ένταξή του στους κόλπους της τον καθιστά εχθρό της ξέφρενης μαύρης δημαγωγικής ρητορικής περί «συμπόρευσης με τους υποδουλωτές λευκούς».
Γίνεται μάρτυρας του βίαιου θανάτου ενός (πρώην) συντρόφου από πυροβολισμό αστυνομικού και της απαξίωσης της αδελφότητας στο «παραστρατημένο πρόβατο» που σκοτώθηκε, απαξίωση που φτάνει και στο συμβολισμό της πράξης, απαξίωση που φανερώνει το δογματισμό και την ατολμία της, την αδυναμία της να αφουγκραστεί την εποχή και να δράσει, να διεκδικήσει, να ξεφύγει από το φαύλο κύκλο των επιτροπών, των ατελέσφορων αποφάσεων, της λελογισμένης και αποκλειστικά λεκτικής, άρα άκαπνης, επαναστατικότητας.
Η ανύπαρκτη επιχειρησιακά αδελφότητα παραμερίζεται όταν η αιματηρή εξέγερση τυλίγει το Χάρλεμ στις φλόγες (και το φυλετικό φανατισμό) και μπροστά στην επέλαση της καταστροφής ο ήρωας βιώνει την τελική του αφύπνιση, ειρωνικά κρυμμένος σε μια τρύπα, απορρίπτει το δοτό του ρόλο του χρήσιμου ρήτορα χωρίς δικαίωμα στην προσωπική άποψη, αναγεννάται εξερχόμενος από ένα υπόγειο, αλλαγμένος για πάντα, χωρίς ψευδαισθήσεις.
dark
reflective
tense
fast-paced
Plot or Character Driven:
A mix
Strong character development:
Yes
Loveable characters:
Complicated
Diverse cast of characters:
Yes
Flaws of characters a main focus:
Complicated
It wasn't what I was expecting but definitely a must read. The social issues the main character confronts are (sadly) timeless and so the book is relatable when you consider all that's happening today.
Much to unpack here. This is an important novel of the 20th century about the Black-American experience in 1920s-50s. One of the scenes, if not more, can be lifted straight into 2024 and it would not be out of place. How much has changed, really?
dark
fast-paced
I don’t know how I feel about this book. It took me ages to get through but for what? It underscored how I feel about leftist movements and black populations but the way it was written was sooooo….. boondocks. That’s the only way I can fully describe it. Where are the fleshed out black female characters??? That aren’t motherly??
Ellison writes the story of the nameless black narrator growing up in the south and later moving north to Harlem in language that is truly inspired. The writing craft is astounding: the book references itself and develops ideas around repeated motifs and significant items in a way that makes me wish I could read this in a class or discussion group. At every place the narrator ends up (book is structured like a series of short stories through the man’s life) the people around him don’t really see him—they see different roles and stereotypes that they expect of a black man. This leads the narrator to conclude that he is an invisible man. The book grapples with race, politics, gender, the police, and education, among many other topics. Absolutely fantastic.
dark
emotional
reflective
slow-paced
Plot or Character Driven:
Character
Strong character development:
Yes
Loveable characters:
Complicated
Diverse cast of characters:
Yes
Flaws of characters a main focus:
Yes
I understand it’s important for the narrator to convey his point clearly, and I usually don’t complain about this in books, but I feel like this novel could have cut a lot and been more concise and benefitted from it. I felt myself reading the same sort of sentences conveying the same ideas over and over again and that slowed my reading pace a lot. Otherwise it’s an impactful novel.