romysvx's review against another edition

Go to review page

4.0

Reportaże Swietłany Aleksijewicz są specyficzne - białoruska pisarka i dziennikarka w swoich książkach całkowicie oddaje głos bohaterom, nie stosuje żadnej narracji, nie komentuje, nie wprowadza czytelnika w opisywaną sytuację i w żaden sposób nie przygotowuje go do okropieństw z jakimi za chwilę będzie musiał się zmierzyć - od razu wrzuca na głęboką wodę. W “Ostatnich świadkach” swoimi potwornymi i traumatycznymi przeżyciami dzielą się świadkowie i uczestnicy Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Dziś, już osoby w podeszłym wieku cofają pamięcią o kilkadziesiąt lat - do czasów dzieciństwa, a nawet i niemowlęctwa, by - tak jak niektórzy - po raz pierwszy dać świadectwo tamtych bestialskich zdarzeń. To wspomnienia wypełnione ciągłym brakiem poczucia bezpieczeństwa i przemożnym strachem - zarówno o siebie jak i najbliższych, duszącym i ciemnym od prochu powietrzem, smakiem ziemi i dziko rosnących leśnych roślin. Zgliszcza domów, cudem ocalałe pojedyncze zabawki, wzdęte od głodu brzuchy, za duże i zbyt ciężkie buty na stopach, mokre od łez twarze matki, sióstr i braci. Takie obrazy rozmówcom Aleksijewicz stają przed oczami niczym żywe - i nie ma tu najmniejszego znaczenia, że od owych wydarzeń upłynęło już niemal pół wieku (pierwsze wydanie książki ukazało się w latach 80). Niektórzy do dziś chowają się na ryk silnika i dźwięk nadjeżdżającego samochodu - nadal nie mogą wyzbyć się strachu, że oto przyjechali Niemcy rozstrzelać ich bliskich, zatłuc zwierzęta, a dom spalić.
Różnorodnie opowiadane są te historie - jedne sucho, surowo - wręcz ascetycznie, inne za to baśniowo i poetycko. Tu nasuwa się też pytanie - co z przytaczanych wspomnień rzeczywiście miało miejsce, a co zostało przez umysł zniekształcone bądź głęboko ukryte, przykryte szczęśliwymi chwilami.
Ciężka, przygnębiająca i przerażająca to lektura. Objętościowo niewielka jednak nie do przełknięcia na raz, nawet nie na jeden czy dwa wieczory - tak ogromne są w tej książce pokłady smutku i rozpaczy. Te skromne 200 stron Aleksijewicz mogłaby jeszcze uszczuplić - niektóre historie są zbyt do siebie podobne, przez co momentami wkrada się monotonia i ich wydźwięk nie znacząco traci na sile i intensywności.

instagram

tbueno's review against another edition

Go to review page

5.0

"As Últimas Testemunhas" narra a guerra que ninguém viu, a que não rendeu dezenas de filmes com cenas de ação e heroísmo. Nessa guerra, as crianças, com suas incríveis mães (e tias, e avós), são as protagonistas. Elas enfrentaram um diferente tipo de guerra, provavelmente mais devastador do que a que ocorria nas linhas de frente. Era a guerra contra a fome, contra a falta completa de humanidade dos alemães, e a guerra pela sobrevivência e a manutenção da humanidade em condições extremas.

Sob os olhares (através de lembranças) das crianças, a guerra toma outra dimensão. Em meio ao caos, essas testemunhas tentam entender como humanos podem ser tão cruéis, enquanto vêem suas infâncias desaparecendo imediatamete. Não importa se tinham 4 ou 12 anos quando a guerra começou. Todos viraram adultos imediatamente. Adultos que, 50 anos depois ainda lamentavam e sentiam as consequencias de não ter tido infância.

O livro é pesado mas hipnotizante ao mesmo tempo. É sofrido, mas completamente digno de ser lido.

usualjellyfish's review against another edition

Go to review page

dark emotional sad medium-paced

4.75

gnganova's review against another edition

Go to review page

dark emotional tense slow-paced

5.0

sloatsj's review against another edition

Go to review page

5.0

I'm an unabashed Alexievich fan. This one gathers the memories of people who were children when WWII broke out. There's so much suffering and violence and terror, and there is also a lot of human kindness.

samnathanson's review against another edition

Go to review page

5.0

Svetlana Alexievich back at it again with the excellent book

hatseflats's review against another edition

Go to review page

5.0

There are no words. This one is a real punch to the gut. This is the third collection of 'oral histories' by Svetlana Alexievich that I have read, and of the three, this collection of adults recalling their experiences as children during World War II is by far the heaviest. It's difficult to say that I 'enjoyed' reading this collection, but I feel somehow richer for having done so. Man's inhumanity to man never ceases to amazes me.

tamzinlittle's review against another edition

Go to review page

dark emotional hopeful sad tense

5.0

 Wow. This book was harrowing, important, and has had an incredible impact on me. It’s such a personal angle on the war, so separate from the cold, objective history textbooks. To see how different people reacted in such a dire moment and the impact on their lives was incredible, and it was incredibly well written. Everyone should read this. 

emgemgemg's review against another edition

Go to review page

reflective

5.0

jhalloran99's review against another edition

Go to review page

3.0

A very important record of the horror of war, but I think I just don't like oral histories. This is the second one I've read and they don't really resonate with me. I need more of an arch and plot line.

"He Gathered Them in a Basket" and "Did God Watch This? And What Did He think?" were the most moving and sad excerpts in my opinion.